توضیح تصویر: تیم برنرز لی، وب سایت جهانی را 30 سال پیش در حالی که در CERN، آزمایشگاه فیزیک اروپا مستقر در نزدیکی ژنو، کار می‌کرد، اختراع کرد.

سی سال پیش یک مهندس نرم افزار جوان بریتانیایی که در آزمایشگاهی در نزدیکی ژنو کار می‌کرد سیستمی برای دانشمندان جهت به اشتراک گذاشتن اطلاعات اختراع کرد که در نهایت زندگی بشر را دگرگون کرد.

اما سه دهه پس از اختراع شبکه جهانی وب، تیم برنرز لی، هشدار داده است که خلقت او “توسط کلاهبرداران ربوده شده است” که ممکن است اهداف آن را لوث کنند.

دفتر قدیمی برنرز لی در آزمایشگاه فیزیک اروپا CERN اکنون متفاوت از دفترهای دیگر واقع در کریدور بلند متمایز نشده در ترکیب گسترده سرن نیست.

تنها نشانه ای که تاریخ در اینجا ساخته است یک پلاک یادبود کوچک و یک صفحه از یک دایرکتوری قدیمی CERN آویزان روی درب است، با نوشته‌ی طعنه ‌آمیز “برای مدت کوتاهی خارج از دفترم!” بعد از نام برنرز لی.

تکنسین فرانکویز فلاکیگر، که پس از آن که برنرز لی در 1994 آن جا را به مقصد انستیتو تکنولوژی ماساچوست (MIT) ترک کرد مسئولیت گروه وب را برعهده گرفت، گفت: “برنرز لی بسیار کار می‌کرد. چراغ‌ها در دفتر کار او همواره روشن بود.”

در سال 1990، دانشمند بلژیکی، رابرت کِیلیاو، به میدان آمد تا به عنوان یک استاندارد برای ایجاد صفحات وب کمک کند به ترویج اختراعی که از زبان نشانه گذاری اَبَر متن یا HTML استفاده می‌کرد.

تاریخ در حال ساخت
برنرز لی مسئول فهرست داخلی CERN بود، اما علاقه‌مند به یافتن راه‌هایی بود که هزاران دانشمند در سراسر جهان که با آزمایشگاه همکاری می‌کردند بتوانند به راحتی کارهای خود را به اشتراک بگذارند.

چشم انداز او برای “یک سیستم مدیریت اطلاعات غیر متمرکز” به زودی منجر به تولد وب شد.

شکل‌های ابتدایی اینترنت - یک شبکه ارتباطی رایانه‌ها - قبلا وجود داشت، اما این وب جهانی بود که اجازه داد صفحات وب جمع آوری شوند و با یک مرورگر در دسترس قرار گیرند.

فلاکیگر گفت: “خیلی زود، ما احساس کردیم که تاریخ در حال ساختن است.”

در سال 1990، دانشمند بلژیکی، رابرت کِیلیاو، به میدان آمد تا به عنوان یک استاندارد برای ایجاد صفحات وب کمک کند به ترویج اختراعی که از زبان نشانه گذاری اَبَر متن یا HTML استفاده می‌کرد.

آنها پروتکل Hypertext Transfer یا HTTP را ایجاد کردند که به کاربران اجازه می‌دهد تا به عنوان یک سستم آدرس دهی با کلیک کردن بر روی لینک‌ها و همچنین Locators Resource Uniform یا URLها به منابع دسترسی داشته باشند.

در پایان سال 1990، برنرز لی اولین سرور ره یاب وب سایت CERN را به کار گرفت.

فلاکیگر ، که اکنون بازنشسته است، وب را به عنوان یکی از سه اختراع بزرگ در قرن بیستم به شمار می‌آورد که جامعه دیجیتال را در کنار پروتکل اینترنت (IP) و الگوریتم‌های جستجوی گوگل فعال کرده است.

توضیح تصویر: CERN مستقر در نزدیکی ژنو، تلاش کرده است وب به دست نااهل نیفتد.

فلاکیگر ، که اکنون بازنشسته است، وب را به عنوان یکی از سه اختراع بزرگ در قرن بیستم به شمار می‌آورد که جامعه دیجیتال را در کنار پروتکل اینترنت (IP) و الگوریتم‌های جستجوی گوگل فعال کرده است.

اما او از “آزار و اذیت آنلاین، اخبار جعلی و هیجان زدگی توده‌ها” شکایت کرد که به صورت آنلاین بروز می‌کنند و همچنین تهدیدات به حریم خصوصی.

“هر کسی باید از خودش بپرسد که آیا در صورتی که ما کاری نکنیم در نهایت یک هیولای کاملا کنترل نشده را ایجاد نکرده‌ایم.”

کلاه بردارها و ویروس سازها
برنرز لی کمپین خود را برای “نجات وب” راه اندازی کرده است.

در ماه نوامبر در اجلاس وب در لیسبون، او خواستار “قرارداد برای وب” جدید، بر اساس دسترسی به همه و رعایت اساسی حقوق خصوصی، در میان چیزهای دیگر، شد.

برنرز لی در روزنامه دیلی نیویورک تایمز در ماه دسامبر در نیویورک تایمز هشدار داد: “وب توسط کلاهبرداران و ترولها که از آن برای بازی با سرنوشت مردم در سراسر جهان استفاده کرده‌اند ربوده شده است.” او به تهدیدهایی از تیره وب تا جرایم سایبری و اخبار جعلی و سرقت اطلاعات شخصی استناد می‌کرد.

در ماه ژانویه این مرد که عنوان “پدر وب” را گرفته است از نخبگان جهان در مجمع جهانی اقتصاد در داووس خواست تا به مبارزه علیه “قطبش” بحثهای آنلاین بپیوندند.

او خواستار سیستم عامل‌های بحث و گفت و گو که افراد را با نظرات و پیشینه‌های مختلف به هم وصل می‌کند شد، برخلاف شیوه‌های معمول امروز برای ایجاد گروه‌های محلی آنلاین، حباب‌های فیلتر و حلقه‌های بازخوری که در آن مردم به ندرت با نظرات مخالف خود مواجه می‌شوند.

رئیس سازمان ملل متحد نیز نگرانی‌هایی را در مورد مسیری که وب در حال پیمودن است ابراز نمود.

او درباره ضربه “وب تاریک و وب عمیق و همه مشکلات امنیت سایبری” هشدار داد و خواستار ایجاد “مکانیسم‌های نرم” برای کمک به کنترل عواملی که از این تکنولوژی برای مقاصد سوء استفاده می‌کنند شد.

منبع باز (اُپن سورس)
در سال 1989، هیچ کس نمی‌توانست اهمیت وب سایت‌های در حال ظهور را پیش بینی کند.

سرن از روزهای اولیه وب تنها چند سوغات نگاه داشته است: اولین یادداشت برنرز لی در مورد اختراعش، ایستگاه کامپیوتری NeXT سیاه او، و صفحه کلید‌اش.

اما در حالی که CERN ممکن است بسیاری از یادداشت‌ها را برای یاد آوری اختراعات تاریخی حفظ نکرده باشد، تلاش کرده است که جلو گیری کند که وب به دست نااهلان بیفتد.

او خواستار سیستم عامل‌های بحث و گفت و گو که افراد را با نظرات و پیشینه‌های مختلف به هم وصل می‌کند شد، برخلاف شیوه‌های معمول امروز برای ایجاد گروه‌های محلی آنلاین، حباب‌های فیلتر و حلقه‌های بازخوری که در آن مردم به ندرت با نظرات مخالف خود مواجه می‌شوند.

در سال 1993، سازمان اعلام کرد که در حال گذاشتن نرم افزار وب در دامنه (یا دومِین) عمومی است که می‌تواند به هر فرد یا تجارتی اجازه دهد که ادعای مالکیت بر آن داشته باشد و توسعه آن را کنترل کند.

اما سرنوشت، با کمی کمک از فلاکیگر، به جلوگیری از بروز فاجعه بالقوه کمک کرد.

پس از بحث با سرویس‌های قانونی CERN، فلاکیگر در سال 1994 تصمیم گرفت تا نسخه جدید منبع باز وب را راه اندازی کند.

این یک حرکت حیاتی بود که اجازه داد CERN حقوق مالکیت معنوی بر اختراع را حفظ کند در حالی که دسترسی به هر کسی برای استفاده و تغییر وب رایگان و بدون هزینه می‌داد.

در سال 1995، حقوق مالکیت معنوی به یک کنسرسیوم به نام W3C که توسط برنرز لی در خارج از MIT ساخته شد، منتقل شد.

فلاکیگر گفت: “ما خوش شانس بودیم که در طی این 18 ماه هیچ کس وب را دستگیر نکرد.”

“در غیر این صورت ممکن بود امروز وب وجود نداشته باشد.”

برگرفته از سایت TechXplore
مترجم: علی رضایی میر قائد